گلستان زیبایی ها در شمال دزفول

این روزها حال و هوای خوزستان مناسب سفر است. یک باران که بیاید زمین ها سبز می شود و شکوفه ها بیرون می زنند و زمین هم شاداب می شود.
اما دزفول شمالی ترین شهر استان خوزستان محسوب می شود همیشه آماده دیده شدن است.چون دزفول که از سمت شمال به استان لرستان و از شرق به مسجدسلیمان و استان چهارمحال و بختیاری و از شمال غربی به اندیمشک و از جنوب به شوشتر و اهواز به سمت غرب شوش محدود می گردد دارای ویژگی های منحصر به فرد خود است.
در دزفول کرانه‌های رودخانه دز از بخش شهیون در شمال تا روستای عباس آباد در جنوب با برخورداری از سواحل شن ماسه ای و سنگی پذیرای مهمانان فراوانی در ایام مختلف سال است.
این شهرستان از سه قسمت جلگه ای، نیمه کوهستانی، تشکیل شده است. ارتفاع این شهرستان ۱۴۸ متر از سطح دریا می‌باشد و مناطق نیمه کوهستانی این شهرستان سردشت و شهیون و مناطق کوهستانی آن احمد فداله و دره کاید محسوب می‌شوند.پس با تورجور همراه باشید تا سری به تمام دیدنی های دزفول بزنیم.البته دیدنی های دزفول یکی دو تا نیستند ولی ما سعی میکنیم بهترین جاذبه های دزفول را نام ببریم و درمورد آنها توضیح دهیم.

دیدنی های دزفول

کول خرسان

کول خرسان دزفول

منطقه طبیعی و زیبای کول خرسان یا اشکفت زرده که در کیلومتر ۲۸ جاده ی ‏شهیون ، سمت چپ جاده مجاور در روستای بیشه بزان دارای آب دائمی، آبشار آبچکان، بیشه زار و انواع روییدنی های خاص منطقه از جمله مناطق دیدنی شمال دزفول است.

دسترسی به کول خرسان یا همان اشکفت زرده از دو مسیر بیشه بزان و از مسیر قلعه شاداب قابل دسترس است.کول خرسان مجموعه‌ای از دره های عمیق با ارتفاع حدود ۵۰۰ متر تا ۶۰۰ متر بوده که دره های های قلعه شاداب به آن منتهی و برخی از این درها به رودخانه دز راه پیدا نموده و در برخی از این دره های عمیق نهرهای آب جاری و مملو از نیزارها و علفزارها همراه با تک درخت ها و درختچه ها می باشد.

دامنه شرقی کوه قلعه ی شاداب، مملو از درختان بادام و کنار بوده که محل مذکور را کنارستان گویند. همچنین انارستان از زیستگاههای مهم پرندهتیهودر منطقه می باشد که به کل خراسان راه می‌یابد.

دیونی و پیربانگو

روستای دیونی

هر چقدر از دزفول به سمت شمال آن شهر و مناطق کوهستانی بروید زیبایی‌های آن سرزمین بیشتر می شود در کیلومتر ۴۷ جاده شیهون_- دزفول منطقه زیبای دیونی قرار دارد که با رودخانه دائمی درختان فراوان و بیشه زار های متعدد به محلی برای تجمع طبیعت گردان تبدیل شده است. منطقه پیر بانگو هم ۴ کیلومتری آن سوتر با درختان انبوه و چشمه آب دائمی و منظره های زیبا طبیعت بکر را فراهم آورده است.این منطقه یکی از بهترین دیدنی های دزفول به شمار می آید.

شوی؛دسته گلی در کوهستان

آبشار شوی دزفول

روستا و آبشار شوی در شمال غرب دزفول از جمله بلندترین آبشارهای ایران محسوب می شود. دسترسی به آن از دو مسیره تله زنگ در شمال اندیمشک و سردشت در دزفول امکان پذیر است. این آبشار از بزرگترین و زیباترین آبشارهای منطقه بختیاری است که در دهستان شوی بخشی شیهون در شمال شهرستان دزفول قرار دارد و از جاذبه های گردشگری منطقه بختیاری محسوب می شود. منطقه شوی زیستگاه پازن پلنگ خرس و سمندر بوده و پوشیده از درختان بلوط می باشد.

از عمده دلایل بکر بودن منطقه شوی سختی مسیر و نبود جاده اتومبیل رو در این منطقه است. برای رسیدن به آبشار شوی می بایست از راه آهن وزن دره کوهستانی منطقه بختیاری استفاده کرد که در هر صورت مسافت نسبتاً زیادی پیاده پیموده می شود.این آبشار زیبا را هم میتوان یکی از بهترین دیدنی های دزفول نام برد.

توبیرون

توبیرون دزفول

دره ی توبیرون در مسیری به طول ۳۵ تا ۴۰ کیلومتر در شمال دزفول واقع است که دیواره های رفیع آن با ارتفاع ۲۰۰ تا ۲۵۰ متر و انبوه درختان انگور، انجیر وحشی، برگ های شاوشان ، آبشارها و آبچکان ها جلوه بسیار زیبایی به این دره ها داده است که چشم هر بیننده ای را محو تماشای خود می‌سازد. این دره حاصل هزاران سال فرسایش آبی حاصل از بارندگی های فصلی در حوزه های بالاتر و سرازیر شدن تند آب ها در کوه و تپه می باشد. به نحوی که در فصول خشک عمق زیاد دارد و ،مانند یک زهکش عمل کرده و آب سفره‌های زیرزمینی را جمع کرده و آب در کف دره جاری میشود، به طوری که در بعضی قسمت ها از دیواره و کف دره اب زلال تراوش می‌کند.

((تٌو)) در لهجه دزفولی به معنی تب گرما و تو بیرون به معنای مکانی که گرما را از تن می زداید ، گفته می شود که در قدیم برای کاهش درد بیماری ها از این محل استفاده می‌شده است. البته تو بیرون به معنای بی مانند هم هست و حتی مناطقی از این دره زیبا، شکارگاه خوبی برای صیادان نیز بوده است .برای عزیمت به این دره زیبا باید از مسیر جاده سردشت بروید و حدود ۲۴ کیلومتر طی کنید. نرسیده به گردنه تنگ سرا سمت چپ به جاده فرعی بروید و حدود ۶ کیلومتر جاده شنی را طی کنید.توبیرون نیز یکی از جذاب ترین دیدنی های دزفول به شمار میرود که دیدن آن را حتما توصیه میکنم.

لیوس؛شاهکارسنگی

لیوس روستای سنگی در دزفول

اما لیوس از جمله روستاهای گردشگری، بخش سردشت دزفول است. که سابقه آن به بیش از ۷۰۰ سال برمی‌گردد معماری ابنیه این روستا کاملا بومی و سازگار با محیط است. درخت چنار و چشمه روستا و بقایای آسیاب های آبی و مناظر کوه لنگر، از دیدنی های روستا محسوب می شود. روستای لیوس در ۸۲ کیلو متری جاده شهیون دزفول، دامنه ی کوه لنگر قرار دارد.

برای گشت و گذار به کل روستاها و مناطق تاریخی طبیعی شمال دزفول پیشنهاد می دهیم محل اقامت خود را پامنار انتخاب کنید و سپس روزانه به گشت و گذار در دیگر مناطق بپردازید.

پامنار؛رنگین کمان زیبایی ها

روستای پامنار،رنگین کمان دزفول

از جمله روستاهای شاخص گردشگری شمال دزفول در بخش شهیون پامنار نام دارد. پامنار یکی از زیباترین دیدنی های دزفول است که  در ۴۲ کیلومتری شمال دزفول واقع شده است و در کنار دریاچه سد دز واقع است. مخارج زندگی مردم این روستا از راه تولید لبنیات و محصولات کشاورزی، دامداری، ماهیگیری، قایقرانی و نیز تولید و فروش صنایع دستی از جمله کپو بافی تامین می شود.

روستای پامنار نزدیک به ۴۰ خانوار و بیش از ۲۵۰ نفر جمعیت دارد. منطقه شکار ممنوع شاداب با مساحت حدود ۵۰۰۰ هکتار در ۴۰ کیلومتری شمال شهرستان دزفول بین روستای پامنار و اسلام آباد واقع است. از ضلع غربی مشرف به دریاچه سد دز و از شمال به روستاهای اسلام آباد پامنار و از جنوب به رودخانه دز و از شرق به روستاهای بیشه بزان و بازارگه منتهی می گردد.

گویش مردم این روستا بختیاری است و از اهالی منطقه و بختیاری شَهی شهرت دارند .از جمله مهمترین عامل توجه گردشگران به روستای پامنار همجواری آن با دریاچه شهیون است. این دریاچه یکی از زیباترین دریاچه های ایران و جهان در شمال غربی دزفول و پشت دو کوه شاداب و تنگ جوان شکل گرفته که چهره زیبایی به این منطقه داده است به گونه ای که جزیره بزرگ و سطح دریاچه با مساحتی بالغ بر ۶۰ هزار متر مربع چشم انداز زیبایی را به وجود آورده است. در این جزیره درختان کُنار، سدر، بادام کوهی، کلخنگ، بید و همچنین جانوران کوچک مانند روباه و خرگوش در کنار پرندگان زیبای مثل تیهو، کبک و پرندگان دریایی، حیات وحش بی نظیر را شکل داده است.
قلعه شاداب در جنب این روستا یکی از مناطق با قدمت تاریخی و حفاظت شده محیط زیست و زیستگاه برخی گونه‌های جانوری و گیاهی است. قلعه شاداب با ده کیلو متر طول و چهار کیلومتر عرض یکی از بزرگترین قله های طبیعی ایران محسوب می شود. دیواره های طبیعی آن تا ۷۰۰ متر ارتفاع دارند این قلعه در دوره ساسانیان به دژ انوشبرد یا دژ فراموشی خوانده می شود.

عبور از پل متحرک و چوبی این قلعه طبیعی می‌توان کیلومترها از طبیعت منطقه را زیر نظر گذراند. وجود این قلعه در نزدیکی دریاچه سد دز و دو روستای گردشگری پامنار و اسلام‌آباد باعث اهمیت چندان نشده است.

روستای پامنار جزء بخش شیهون از توابع سردشت در فاصله هوایی ۲۵ کیلومتری و فاصله جاده ای ۴۲ کیلومتری شهر دزفول به وسعت ۵۷ هکتار در میان دامنه رشته کوه های زاگرس و مشرف به دریاچه سد دز در شمال این شهرستان واقع شده است. روستای پامنار به واسطه چشم اندازهای بسیار متنوع طبیعی، فرهنگی به دلیل همجواری با دریاچه دز، وجود قلعه طبیعی شاداب، درخت‌های سدر، دره ها و چشمه ها، دارای طبیعتی جذاب و خاص است. که همه ساله گردشگران فراوانی را به خود جذب می کند از جمله تفریح های موجود در منطقه می‌توان به قایقرانی در دریاچه دز، اسکی روی آب، شنا، گذران اوقات فراغت در جزایر دریاچه و سواحل آن، استفاده از هوای مطبوع، مشاهده حیات وحش منطقه به ویژه پازن و تیهو، ماهیگیری ورزشی در دریاچه، مشاهده و آشنایی با زندگی عشایری مردم بومی و فضای زیبای معماری سنتی منطقه، آشنایی و مشاهده ی صنایع کوهنوردی و مشاهده دره های عمیق کول خراسان و دره رودخانه دز نام برد.

فضای روستا با بوی خانه های کاهگلی آن که شما را مهمان سفر به سالها پیش می کند .از گیاهان و پوشش های منطقه می‌توان به رملیک کُنار،بنه،بادام،جاز،انجیر،بلوط و نخل اشاره کرد.
از دیگر جاذبه های این منطقه می توان از هنر کپوبافی یاد کرد که از صنایع دستی رایج بومی آن منطقه است.این مکان که جزو دیدنی های دزفول است را فراموش نکنید.

کپوبافی؛اوج خلاقیت

کپوبافی دزفول

روستای پامنار و اسلام آباد که در نزدیکی هم قرار دارند  و خاستگاه هنر کپوبافی در دزفول هستند کپوبافی برای مردم این منطقه نه تنها هنر و ذوق به شمار می رود بلکه زندگی است و محل مناسبی برای امرار معاش زنان زحمتکش محسوب می شود که در کنار کار طاقت فرسای روزانه به تهیه آن می‌پردازند و همواره به عنوان یک میراث آن را حفظ کردند.
کپوبافی از بافته های حصیری است و مواد اولیه آن کرتک و برگ نخل های خرما است که از سالیان متمادی رواج داشته است که کرتک نوعی گیاه خودرو است که در حاشیه های نهرها رودخانه ها و دشت های منطقه شیهون به وفور یافت می شود.

انواع تولیدات را شامل اشکال بیضی و دایره ای و با کاربردهای مختلف به ویژه مصنوعات صنعتی از جمله گلدان، جا دستمالی، زیر کتری، زیر قوری، میوه خوری و ا انواع دیگر محصولات حصیر بافت، اعلام کرد.

نوع تولیدات کپو در منطقه از نظر کمی و کیفی در سطح بسیار خوبی قرار دارد. مسابقه و نمایشگاه کپوبافی نیز تاکنون در روستای پامنار با هدف ارائه توانمندی های زنان و دختران این منطقه در امر کپوبافی و بافته های حصیری برگزار شده که مورد توجه گردشگران زیادی واقع شده است. محصولات تولیدی کفی این روستا و روستاهای شهرستان دزفول به سایر نقاط کشور به ویژه تهران و شهرهای شمالی ارسال می‌شود.پس،بعد از مشاهده ی دیدنی های دزفول از کپو های زیبا دیدن کنید و برای دوستانتان سوقاتی بخرید.

در گذشته پامنار کجا بود؟

پامنار

روستای پامنار در گذشته در کنار سرچشمه های رود دز قرار داشته و با داشتن نخلستانهای زیاد مرکز مهمی برای تهیه مواد اولیه آن به شمار می رفته است. اما با آبگیری سد دز در سال ۱۳۴۲ نخلستان‌های این منطقه به زیر آب رفت و خود روستا نیز به محل فعلی آن یعنی کناره دریاچه منتقل شد. در حاشیه دریاچه سد دز، برخی نخل‌ها از آب بیرون زده که نشان از وجود بخشی از نخلستان‌های آن زمان است.

بعد از این اتفاق صنعتگران کپوبافی با توجه به این که این هنر دستی ریشه در فرهنگ و آداب آنها دارد و بخش مهمی از هنر آنها محسوب می شد مواد اولیه خود یعنی برگ نخل های خرما را از سایر مناطق به ویژه مناطق جنوبی کشور تهیه می‌کنند. محصولات زیادی توسط کپوبافی آن در زمینه های مختلف به ویژه ظروف تزئینی و سنتی با استفاده از رنگ ها و نقوش سنتی از دیر باز تولید و با هویت تاریخی، زینت بخش خانه ها هستند.

روستای پامنار در سالهای اخیر با توجه به پتانسیل‌های بالای گردشگری به عنوان یکی از روستاهای نمونه گردشگری استان خوزستان، برگزیده شده و به تازگی اقداماتی نظیر تسطیح تپه ها برای احداث رستوران، کمپ و پارکینگ و تعریض جاده دسترسی در این منطقه صورت گرفته است .شغل عمده ساکنان منطقه دامداری است که در کنار دامداری کشاورزی به صورت کشت دیم و بیشتر کشت دیم گندم و جو وجود دارد. همچنین عده زیادی از ساکنان روستاهای پاقلعه و پامنار به شغل صیادی در دریاچه سد دز ،مشغول هستند. زبان مردم محلی گویش لری بختیاری است و سنت ها و آیین های اصیل بختیاری در آداب ساکنان به چشم می‌خورد.

برای ادامه ی مقاله ی جاذبه های دزفول کلیک کنید.